Jakie DPI do drukowania? Jaka rozdzielczość do druku, a jaka do sieci?

Ostrość to cecha obrazu, na którą zwracamy uwagę w pierwszej kolejności. Nikt nie chce, by plik, który wyglądał świetnie na komputerze był rozmazany w druku. Często spotykamy się z opinią, że obraz przeznaczony do druku powinien mieć co najmniej 300 DPI lub więcej, podczas gdy do wyświetlenia na ekranie wystarczy 72 DPI. To jednak znaczne uproszczenie złożonego problemu, oparte na przestarzałych standardach monitorów z lat 80-tych oraz braku zrozumienia czym właściwie jest DPI i jak “działa” rozdzielczość obrazów. Jeśli przygotowujesz do druku obrazy lub zdjęcia, lub zamawiasz druk dokumentów zawierających obrazy w drukarni warto dowiedzieć się więcej o rozdzielczości obrazów, monitorów i druku. Tym samym oszczędzisz sobie frustracji przy samodzielnym drukowaniu i łatwiej przekażesz swoje oczekiwanie pracownikom drukarni.

1. Czy DPI, PPI, rozmiar w pikselach i rozdzielczość to to samo?
2. 72 DPI jako standard publikacji w sieci - prawda czy mit?
3. Konwersja pikseli na cale i DPI
4. Kiedy lepiej wybrać niższe DPI do druku? Kiedy drukować powyżej 300 DPI?
5. Podsumowanie - co ma największy wpływ na jakość obrazu w druku, na komputerze i w sieci?

Czy DPI, PPI, rozmiar w pikselach i rozdzielczość to to samo?

Obrazy w formie cyfrowej mają wymiary, mierzone w pikselach. Monitory mają rozdzielczość, mierzoną w PPI (pixels per inch), która określa zagęszczenie pikseli na ekranie. To, ile pikseli mieści się na ekranie, czyli jego rozdzielczość, zależy od fizycznych wymiarów monitora, jego ustawień, zastosowanej technologii wyświetlania. Innymi słowy, “piksel” jako jednostka może mieć różne wymiary w zależności od Twojego monitora!

Natomiast DPI (dots per inch) to wartość, który określa ile kropek drukarka umieszcza w linii o długości jednego cala. Kiedy wczytamy się w specyfikacje drukarek dostępnych na rynku, zauważymy że rozmiar kropli nakładanej przez daną drukarkę również może się różnić w porównaniu do innych urządzeń - tego samego producenta lub konkurencji.

Czy widzisz już, do czego zmierzamy? Ani DPI, ani PPI nie są wymiarami obrazu cyfrowego. PPI określa, jak ostry może być Twój obraz po wyświetleniu na monitorze (ale jest to wartość zależna od monitora, nie obrazu), a DPI informuje, ile kropek drukarka wykorzysta aby zadrukować cal nośnika. DPI liczy się tylko w druku. Możemy je określić jako stosunek dwóch wartości do siebie. Jeśli nie znasz wyjściowych rozmiarów obrazu jako pliku, ani rozmiaru, w jakim chcesz wydrukować obraz na papierze lub innym nośniku, samo DPI nic Ci nie powie. DPI nie jest też jedyną wartością która odpowiada za jakość wydruku, podobnie jak sam duży rozmiar pliku cyfrowego nie zagwarantuje, że będzie się dobrze prezentował na ekranie.

72 DPI jako standard publikacji w sieci - prawda czy mit?

Ustaliliśmy już, że przy korzystaniu ze współczesnej technologii DPI obrazu nie ma znaczenia, jeśli nie zamierzasz go drukować. Skąd więc wziął się mit 72 DPI jako standardu do publikacji w sieci? 

Pierwsze monitory komputerowe Mackintosh w latach 80-tych miały właśnie rozdzielczość 72 PPI. Były zaprojektowane tak, aby obraz na ekranie łatwo skalował się z rozdzielczością drukarek ImageWriter, które drukowały w 144 DPI. Wbrew pozorom, ten przestarzały standard nie ma nic wspólnego z tym, że w latach 80-tych nośniki pamięci miały znacznie mniejszy rozmiar, ani z tym że pliki zamieszczane na stronach internetowych (w dalszym ciągu) powinny mieć niewielki rozmiar. DPI nie wpływa na rozmiar pliku cyfrowego w jednostkach pamięci - są to jedynie metadane, standard konwersji do druku.

Obecne monitory mają znacznie wyższą rozdzielczość niż stare Mackintoshe i są w stanie wyświetlać tysiące pikseli, a ponadto, na rynku dostępnych jest wiele zróżnicowanych modeli - zupełnie inaczej niż wtedy, gdy komputery oraz urządzenia wyjściowe dopiero raczkowały. Kiedyś mogliśmy w uproszczeniu powiedzieć, że “Internet ma niską rozdzielczość”, ale już dawno tak nie jest. We współczesnym web designie coraz częściej przygotowuje się dwie, a nawet trzy wersje grafik w różnych rozmiarach, np. 800x600 pikseli dla starych monitorów, 1600x1200 dla nowych monitorów (HiDPI or Retina) a czasem też 2400x1800 dla najnowszych urządzeń.

Konwersja pikseli na cale i DPI

Jak więc użyć DPI do określenia w jakim rozmiarze powinien być plik cyfrowy by wydruk zachował odpowiednią jakość?

DPI określa, ile kropek drukarka drukuje na na jednym calu. Choć, jak tłumaczyliśmy powyżej, w zależności od Twojego sprzętu mogą wystąpić różnicę, przyjmuje się przelicznik 1 kropka = 1 piksel.

Powiedzmy, że chcesz wydrukować obraz w rozdzielczości 1200x1800 pikseli w 300 DPI. Aby otrzymać rozmiar, jaki obraz będzie miał na kartce, musisz podzielić wymiary w pikselach przez 300. Otrzymasz wtedy wymiary wyjściowe 4x6 cali. 

A co jeśli ten sam plik, również o wymiarach 1200x1800 wydrukujesz w 72 DPI? Otrzymasz wtedy wydrukowany obraz o wymiarach 16.67×25 cali.  Zauważ, że obraz będzie znacznie większy, ale ilość informacji zawartych w pliku jest taka sama. To znaczy, że komputer będzie musiał jakoś “wypełnić” puste miejsca. W wyniku otrzymamy obraz rozmyty, rozpikselowany, niewyraźny. 

Aby upewnić się, że Twój obraz będzie miał wysoką ostrość i dokładnie odwzorowane szczegóły po wydrukowaniu, musisz dostarczyć plik o odpowiednio dużych wymiarach w pikselach. 

Jeśli chcesz określić, jak duży powinien być obraz cyfrowy, aby po wydrukowaniu w 300 DPI miał oczekiwane przez Ciebie rozmiary, pomnóż wymiary wydruku w calach przez 300.

Powiedzmy, że chcesz wydrukować obraz o wymiarach docelowych 16x24 cali, czyli zbliżonych do poprzedniego przykładu, ale tym razem w wysokiej ostrości. Będziesz potrzebować cyfrowego obrazu, który ma wymiary 4800x7200 pikseli. To czterokrotnie większe wymiary obrazu.

Kiedy lepiej wybrać niższe DPI do druku? Kiedy drukować powyżej 300 DPI?

Dla przeciętnego użytkownika, drukującego na standardowych formatach takich jak A4 i mniejsze, 300 DPI jak najbardziej wystarczy do osiągnięcia wysokiej jakości wydruków. Co ciekawe, zarówno DPI wyższe jak i niższe niż 300 stosuje się do druków na dużych formatach. Różnica wynika z przeznaczenia danego druku oraz odległości, z której wydruk będzie oglądany. Im bardziej dokładnie, z bliska patrzymy, tym wyższe powinno być DPI, aby druk prezentował się dobrze.

Wartości DPI powyżej 300, jak 400 DPI, 600 DPI, a nawet 1200 DPI wybieramy do druków wysokiej jakości na wystawy czy do archiwów, na przykład do wydruku profesjonalnej fotografii. Największego DPI wymagają na przykład pejzaże, czy inne obrazy zawierające dużo drobnych szczegółów. 

Wartości DPI poniżej 300 możemy ustawić, jeśli drukujemy np. banery reklamowe do powieszenia na budynkach czy przy drodze. Takie druki z reguły wykorzystują duże litery, ograniczony schemat kolorystyczny i proste, rozpoznawalne kształty. Co więcej, druki wielkoformatowe tego rodzaju są zazwyczaj oglądane z daleka, więc nasze oko nie dostrzeże poszczególnych pikseli i rozmycia. 

Podsumowanie - co ma największy wpływ na jakość obrazu w druku, na komputerze i w sieci?

Czas zebrać wiadomości. Jeśli publikujemy nasz obraz w sieci albo tylko przechowujemy go na dysku komputera, innymi słowy, jeśli nie drukujemy obrazu, DPI nie ma żadnego znaczenia. Na jakość obrazu na ekranie wpłynie wymiar obrazu w pikselach, rozdzielczość samego monitora, kompresja pliku i jego format. Do publikacji w sieci, plik powinien być skompresowany. To zapewni, że obraz będzie się szybko ładował nawet na słabszych łączach. Zbyt duża kompresja może jednak negatywnie wpłynąć na jakość, dlatego ważne jest utrzymanie równowagi.

Do druku zaś powinniśmy wybrać format bezstratny, i dopasować wymiar wyjściowy obrazu w pikselach do oczekiwanego rozmiaru wydruku w calach. To oznacza że aby uzyskać wydruk w większym rozmiarze docelowym na papierze w wysokiej jakości, najważniejszy jest odpowiednio duży rozmiar obrazu cyfrowego w pikselach. Musimy jednak pamiętać, że jeśli drukujemy np. zdjęcia, na jakość wydruku wpłynie także technika wykonania zdjęcia, jakość oświetlenia i jego ostrość.