Przygotowanie pracy dyplomowej do druku - nasze porady
Praca dyplomowa to ukoronowanie lat nauki i miesięcy badań na wybrany temat. Choć treść Twojej pracy jest najważniejsza, i to właśnie wiedza, którą zaprezentujesz zadecyduje o tym, czy otrzymasz tytuł, liczy się także forma. Niezależnie, czy kończysz licencjat, magisterkę czy studia podyplomowe, czeka Cię sformatowanie pracy według wymogów promotora i przygotowanie treści do druku i oprawienia. Jeśli nie masz doświadczenia w formatowaniu dokumentów, nie przejmuj się. Przedstawiamy praktyczne rady, skróty klawiszowe i tłumaczymy funkcje często używane do formatowania prac dyplomowych.
- Drukować samemu czy w punkcie?
- Uważnie czytaj wytyczne
- Wyrównanie i justowanie tekstu
- Interlinia
- Przerzucanie na nową linijkę lub stronę w Wordzie - skróty klawiszowe
- Jak ustawić marginesy w pracy dyplomowej?
- Numeracja stron w pracy dyplomowej
- Łatwo popraw powtarzające się błędy
- Bindowanie i drukowanie płyty CD
- Nie używaj AI - chroń swoją pracę
Drukować samemu czy w punkcie?
Czy warto drukować pracę dyplomową w domu? To zależy. Punkty druku i ksero mogą liczyć nawet ponad złotówkę za stronę, dlatego drukowanie w domu może być tańsze, zwłaszcza jeśli używasz ekonomicznych zamienników, takich jak wkłady Estio od Print24. Nie zapominaj jednak o innych aspektach wydruku pracy, takich jak:
- Odbieranie i układanie stron jeśli korzystasz z niewielkiej drukarki na biurko, bardzo możliwe że odbiornik w Twoim urządzeniu ma niewystarczającą pojemność, aby wydrukować pracę za jednym razem. Drukując pracę “na kilka razy” łatwo pomylić albo pogubić strony i trudniej ułożyć je równo do bindowania.
- Bindowanie bardzo prawdopodobne, że nie masz w domu bindownicy. Oprawienie pracy dyplomowej to podstawa, więc i tak będziesz potrzebować zamówić tą usługę w punkcie. Jeśli wydrukujesz pracę na miejscu, nie pognieciesz kartek w transporcie.
Wiele punktów druku i ksero oferuje zniżki dla studentów, lub od wielu stron drukowanych na raz, więc profesjonalny wydruk Twojej pracy może być tańszy niż myślisz. Obrona pracy dyplomowej wiąże się z dużym stresem, więc warto oszczędzić sobie użerania się z drukarką.
Uważnie czytaj wytyczne
Wytyczne do pracy dyplomowej mogą różnić się od uczelni do uczelni, więc uważnie przeczytaj wzór formatowania pracy i inne reguły, które otrzymasz od promotora - najlepiej kilka razy. Jeśli dopiero zaczynasz pisać, postaraj się od razu formatować tekst, na przykład po zakończeniu strony lub rozdziału. Uwierz nam, zaoszczędzi Ci to później czasu! Choć perspektywa pozostawienia formatowania na koniec i skupienia się na pisaniu jest kusząca, formatowanie kilkudziesięciu stron na raz to bardzo nużące zadanie. Formatując w pośpiechu, tuż przed terminem oddania pracy łatwiej coś przeoczyć. Promotorzy trzymają się wytycznych bardzo surowo, więc mogą Cię czekać poprawki na ostatnią chwilę!
Wyrównanie i justowanie tekstu
Jednym z podstawowych wytycznych do formatowania pracy dyplomowej jest wyrównanie lub justowanie tekstu. Te opcje znajdziesz w zakładce Narzędzia główne, w sekcji Akapit. Przyciski odpowiadające funkcjom wyrównania wyglądają jak cztery poziome linie różnych długości, wyrównane odpowiednio do lewej, środka lub prawej. Układ linii obrazuje jak może wyglądać akapit przy takim ustawieniu wyrównania. Przycisk justowania to cztery poziome linie równej długości. Justowanie dopasowuje tekst do szerokości strony, bez wycięć po lewej lub prawej, co daje estetyczny, równy efekt. Aby zastosować styl wyrównania lub justowania do danego akapitu, zaznacz go. Jeśli chcesz wprowadzić ustawienie w całym tekście, zaznacz wszystko z użyciem skrótu Ctrl+A.
Interlinia
Interlinia to inaczej odstęp pomiędzy linijkami Twojego tekstu. Jeśli wytyczne do Twojej pracy określają interlinię, np. 1,5, ustawisz ją w zakładce Narzędzia główne, w sekcji Interlinia i odstępy między akapitami. Funkcja interlinii kryje się pod przyciskiem czterech równych linii poziomych z dwoma strzałkami, w górę i w dół, po lewej stronie. Wystarczy wybrać odpowiednią wartość z listy.
Przerzucanie na nową linijkę lub stronę w Wordzie - skróty klawiszowe
Umiejętność przerzucenia tekstu do następnej linijki lub na następną stronę może bardzo Ci się przydać przy formatowaniu pracy dyplomowej. Każdy rozdział Twojej pracy powinien zaczynać się od nowej strony - to nie tylko poprawia estetykę całego dokumentu, ale sprawia, że jest bardziej czytelny. Żeby przerzucić tekst na następną stronę i stworzyć tzw. page break, ustaw kursor w miejscu, gdzie powinien kończyć się tekst na obecnej stronie i użyj kombinacji klawiszy Ctrl + Enter.
Możesz także przenieść tekst do następnej linijki za pomocą skrótu Shift+Enter. Choć promotorzy nie zawsze tego wymagają, warto użyć tego skrótu kiedy na końcu linijki pozostaje pojedyncza litera, jak a, i czy w. Przeniesienie pojedynczych liter do następnej linijki sprawia, że Twoja praca jest bardziej estetyczna.
Jak ustawić marginesy w pracy dyplomowej?
Odpowiednio dobrane marginesy są bardzo ważne, nie tylko ze względu na estetykę. Twoja praca będzie musiała zostać oprawiona, co wymaga wsunięcia brzegu stron w grzbiet okładki. Jeśli ustawisz zbyt mały margines, część okładki może nachodzić na tekst.
Popularne wymiary marginesów
Standardowe wymiary marginesów dla pracy dyplomowej to:
- margines zewnętrzny, górny i dolny - 2,5 cm
- margines wewnętrzny - 3,5 cm
Jak ustawić szerokość marginesów? Przejdź do sekcji Układ (lub Układ strony) i wybierz opcję Marginesy, a następnie Marginesy niestandardowe.
Marginesy lustrzane
W menu Marginesy niestandardowe, na rozwijanej liście w sekcji Strony znajdziesz także funkcję Marginesy lustrzane, która przyda Ci się jeśli drukujesz swoją pracę dwustronnie.
Margines od konkretnej strony
Jeśli chcesz wydrukować część swojej pracy dwustronnie, a część jednostronnie, przejdź do strony na której powinny się zacząć marginesy lustrzane. Otwórz zakładkę Układ, następnie Marginesy, Marginesy niestandardowe i w polu Zastosuj do wybierz Od bieżącej strony.
Numeracja stron w pracy dyplomowej
Numery stron w Wordzie możesz ustawić w karcie Wstawianie, w sekcji Nagłówek i stopka. Kliknij na Numer strony, wybierz z listy Dół strony (jeśli tak wymaga Twoja uczelnia) i wybierz odpowiednie miejsce dla numeru w stopce (po środku, z lewej lub prawej strony). Strony zostaną automatycznie ponumerowane.
Jak ustawić numerację od drugiej strony?
Numerację stron w pracy dyplomowej zazwyczaj zaczyna się od drugiej strony. Jak to ustawić?
Najprościej skorzystać z funkcji Formatuj numery stron, którą także znajdziesz na rozwijanej liście po kliknięciu Numer strony. W menu Formatuj numery stron, w obszarze Rozpocznij od wpisz cyfrę 2 i zatwierdź. W tym menu w razie potrzeby ustawisz także format numeracji i dołączysz numery rozdziału.
Łatwo popraw powtarzające się błędy
Co zrobić gdy zauważysz błąd w nazwisku autora, którego cytujesz w pracy kilka razy, albo termin, który należy pisać z dużej litery napisany z małej? A może często popełniasz ten sam błąd ortograficzny? Nie musisz przeglądać całej pracy kartka po kartce. Użyj skrótu klawiszowego Ctrl+H by uruchomić funkcję Znajdź i zamień. Dzięki temu bez trudu wyszukasz i poprawisz powtarzające się błędy.
Bindowanie i drukowanie płyty CD
Nie polecamy kupować bindownicy tylko po to, aby oprawić Twoją pracę dyplomową. Poszukaj drukarni lub punktu ksero, który oferuje usługę oprawienia pracy i sprzedaje okładki. Możesz je znaleźć nawet w niewielkich miastach.
Radzimy wybrać metodę bindowania, która pozwala na ponowne rozdzielenie kartek w ramach potrzeby. Idealne będzie bindowanie kanałowe. Więcej o tej, i innych metodach bindowania przeczytacie na naszym blogu.
Błędy w druku - lub w naszej własnej pracy - nie zawsze zauważymy od razu, zwłaszcza jeśli błąd występuje tylko na jednej z dziesiątek stron. Promotor to też (bardzo zapracowany) człowiek, i może pominąć literówkę, dlatego warto dokładnie przeczytać pracę także po wydrukowaniu. Jeśli znajdziesz błąd, wystarczy że w punkcie druku poprosisz o rozpięcie okładki i zamienienie odpowiednich stron na poprawione. Będzie się to wiązało ze znacznie mniejszą opłatą, niż gdyby konieczne było ponowne drukowanie całej pracy.
W wielu punktach druku możesz też wykonać nadruk na płytę CD, jeśli tego wymaga Twoja uczelnia.
Nie używaj AI - chroń swoją pracę
Formatowanie pracy dyplomowej może być bardzo pracochłonne i przytłaczać, zwłaszcza jeśli Twoja praca ma stosunkowo dużą objętość. Stanowczo odradzamy jednak korzystania w tym celu z AI. Są ważne powody aby nie powierzać formatowania sztucznej inteligencji.
- Ochrona Twojej pracy przed plagiatem - pamiętaj, że jeśli wklejając swoją pracę do AI zgadzasz się na wykorzystywanie jej do nauki maszynowej. Nie będziesz w stanie usunąć jej z publicznej bazy danych. To może mieć poważne konsekwencje, w tym odrzucenie Twojej pracy przez program antyplagiatowy uczelni.
- Zgodność z wytycznymi - polskie uczelnie nie zawsze korzystają z popularnych standaryzowanych międzynarodowych stylów cytowania, takich jak MLA, APA czy Harvard, nawet jeśli piszesz Twoją pracę po angielsku. Konkretne wymogi dotyczące formatowania pracy dyplomowej mogą się różnić w każdej uczelni, więc praca sformatowana przez AI może nie spełniać wymagań Twojego promotora.
- Rozwijanie ważnych umiejętności - umiejętności formatowania tekstu samodzielnie przydadzą Ci się w dalszej karierze, zwłaszcza jeśli będziesz mieć do czynienia z wewnętrznymi dokumentami lub poufnymi danymi objętymi umową NDA (non-disclosure agreement, umowa o zaufaniu poufności.) Wykorzystanie AI do przetworzenia takich dokumentów może znacznie zaszkodzić interesom firmy i doprowadzić do nieprzyjemnych konsekwencji dla Ciebie.
Choć przygotowanie Twojej pracy dyplomowej samodzielnie wymaga dużo pracy i wysiłku, jest to najlepszy sposób by uniknąć problemów przy sprawdzaniu i obronie. Nie myśl o tym, ile stron Ci jeszcze zostało, a o tym, jaką satysfakcję poczujesz kiedy skończysz - i ile zaoszczędzisz, nie powtarzając drukowania!